Hier komen de NAW-gegevens formulieren
Op zoek naar slimme manieren om je bloedvaten open te houden
Het onderzoeksteam van prof. dr. Johan Kuiper en prof. dr. John Kastelein krijgt € 3 miljoen voor nieuw onderzoek. Hiermee willen ze slagaderverkalking eerder opsporen én afremmen. In de nieuwe studie gaan ze veelbelovende ontdekkingen uit hun vorige onderzoek verder uittesten.
Elk jaar krijgen tienduizenden mensen in ons land een hart- of herseninfarct. Vaak met blijvende schade aan het hart of de hersenen. De zoektocht naar nieuwe methoden om infarcten te voorkomen is een van de topprioriteiten van de Hartstichting.
Slagaderverkalking eerder ontdekken en afremmen
Een hart- of herseninfarct lijkt plotseling te ontstaan. Maar eigenlijk gaat er een jarenlang, ingewikkeld proces van slagaderverkalking aan vooraf. Een infarct ontstaat als een stukje slagaderverkalking scheurt, en een bloedprop veroorzaakt die een bloedvat helemaal blokkeert. Het onderzoeksteam wil slagaderverkalking eerder opsporen én afremmen. Dat klinkt simpel, maar dat is het niet.
Vetten en ontsteking
Wetenschappers ontdekken namelijk steeds meer genen en eiwitten die invloed hebben op de hoeveelheid cholesterol en andere vetten in ons bloed, en dus ook op slagaderverkalking. Bovendien is de laatste jaren duidelijk geworden dat ook ontstekingscellen een belangrijke rol spelen.
De ontsteking is bedoeld om het overtollige vet in de vaatwand op te ruimen. Een gezonde reactie dus, maar ontstekingscellen kunnen de slagaderverkalking uiteindelijk ook verergeren. Wetenschappers ontdekken steeds meer over de cellen die hierbij betrokken zijn. En over de eiwitten en moleculen die deze cellen uitscheiden, en die op hun beurt ook weer een effect hebben op slagaderverkalking.
Nieuwe medicijnen nodig bij slagaderverkalking
"Slagaderverkalking is een heel complex proces, en het is heel moeilijk om een medicijn te vinden dat hart- en herseninfarcten voorkomt", vertelt Kuiper.
Toch zijn er dringend nieuwe methoden nodig om op tijd te signaleren dat een infarct op komst is. En er zijn medicijnen nodig om het infarct te kunnen voorkomen. Want als je eenmaal een infarct hebt, ben je eigenlijk al te laat. Vaak zijn de hersenen of het hart daarna blijvend beschadigd, en moet je levenslang medicijnen slikken om een nieuw infarct te voorkomen.
Voortbouwen op eerder onderzoek
In eerder onderzoek dat de Hartstichting financierde, hebben Kuiper en zijn collega’s een aantal ‘doelwitten’ ontdekt: eiwitten die mogelijk een goed aangrijpingspunt zijn voor nieuwe medicijnen.
De komende jaren gaat het onderzoeksteam deze potentiële nieuwe doelwitten verder testen. Zijn ze veilig als doelwit voor een geneesmiddel? En vermindert dit geneesmiddel inderdaad de slagaderverkalking?
Pil, bloedtest of vaccin?
De eiwitten die alle tests doorstaan, worden doorontwikkeld tot een bruikbare vorm voor patiënten met slagaderverkalking, vertelt Kuiper. "Sommige zijn geschikt voor een gewoon pilletje, andere meer voor een vaccin, of voor een bloedtest om een infarct te zien aankomen."
Testen bij verschillende groepen
Ook moet worden onderzocht voor welke groep mensen deze nieuwe middelen het risico op een infarct verkleinen. Mogelijk zijn er verschillen tussen:
- mensen die wel of geen infarct hebben gehad
- mannen en vrouwen
Doel: minder hart- en herseninfarcten
Kuiper: "De uitkomst staat op dit moment niet vast, en dat maakt de zoektocht juist ook spannend. Maar vast staat wel dat we met elkaar willen bereiken dat minder mensen overlijden aan een hart- of herseninfarct, of levenslang verder moeten met een beschadigd hart."
