Hier komen de NAW-gegevens formulieren
Bruin vet activeren om hart- en vaatziekten te voorkomen
De dag beginnen met een koude douche om je risico op hart- en vaatziekten te verlagen. Het zou uiteindelijk een van de adviezen kunnen zijn uit het onderzoek naar bruin vet. Sander Kooijman onderzoekt hoe je dit ‘gezonde vet’ met kou kunt activeren.
10 jaar geleden werd het ontdekt: ook volwassenen hebben bruin vet. Het is een goede vorm van vet, die energie verbrandt en kan zorgen voor lichaamswarmte. Tot dan toe werd gedacht dat alleen baby’s en dieren dit vet hadden.
Energie verbranden
"De ontdekking van bruin vet bij volwassenen biedt veel mogelijkheden," vertelt onderzoeker Sander Kooijman van het LUMC in Leiden. "Als je dit vet kunt aanzetten om meer energie te verbranden, is dat is natuurlijk heel interessant voor mensen met overgewicht die moeilijk afvallen."
Uit eerder onderzoek, gesteund door de Hartstichting, bleek bovendien dat bruin vet het slechte cholesterol (LDL) verlaagt, en het goede cholesterol (HDL) verhoogt.
Bruin vet niet altijd actief
Maar bruin vet is niet altijd even actief. Het staat vooral aan het eind van de nacht ‘aan’. Je lichaamstemperatuur daalt als je gaat slapen, en bruin vet zorgt dat de temperatuur weer stijgt voordat je wakker wordt.
"We weten dat mensen met een verstoord dag-nachtritme, bijvoorbeeld door nachtdiensten, een hoger risico lopen op hart- en vaatziekten,’ vertelt Kooijman. ‘Mogelijk is een verstoorde werking van het bruine vet een van de verklaringen hiervoor."
Onderzoek bij verstoord dag- nachtritme
Mensen die in ploegendiensten werken hebben een ander dag- en nachtritme. Ze eten, bewegen en slapen steeds op andere tijden. Ook worden ze op andere tijdstippen blootgesteld aan (kunst)licht. Daardoor kan het bruine vet zijn gunstige werking wellicht niet goed uitvoeren.
Liggen tussen koude matten
Kooijman onderzoekt daarom de precieze invloed van kou en licht op bruin vet. In een van zijn projecten laat hij ruim 30 mannen en vrouwen tussen matten liggen, die langzaam afkoelen naar 4 graden Celsius. Kooijman: "Bruin vet zit onder meer bij de sleutelbenen. Met infrarood kunnen we meten hoe actief dat vet is, en hoeveel energie het verbrandt."
Koude douche
Toch klinkt het liggen tussen koude matten niet als een aantrekkelijke manier om hart- en vaatziekten te voorkomen. Kooijman: "Ik heb het zelf ook getest, en het is goed te doen. Maar inderdaad niet geschikt om massaal thuis toe te passen."
Als zijn onderzoek positieve resultaten oplevert, zal het uiteindelijk leiden tot meer praktische adviezen, legt hij uit. "Mensen die werken in ploegendiensten kunnen mogelijk bijvoorbeeld via een koude douche na het opstaan de schadelijke effecten van hun verstoorde dag-nachtritme beperken. Bovendien zoeken we naar stoffen die het bruine vet activeren."
Dekkerbeurs Hartstichting
In 2017 kreeg Sander Kooijman de Dekkerbeurs Junior postdoc. De beurs omvat ruim € 220.000,- waarmee hij 3 jaar onderzoek kan doen.
Veel onderzoek naar slagaderverkalking
Slagaderverkalking is de oorzaak van veel hart- en vaatziekten. De Hartstichting steekt daarom veel geld in nieuw onderzoek om slagaderverkalking eerder op te sporen en behandelen.
Stel je vraag aan onze voorlichters
- Chat via de chatknop onder in beeld (10.00 tot 16.30 uur)
- Bel met een voorlichter: 0900 3000 300 (9.00 - 13.00 uur)
We zijn bereikbaar van maandag t/m donderdag
