• Wetenschappelijk onderzoek Hartstichting
• Onderzoek naar vrouwen en hart- en vaatziekten
• Hester den Ruijter over haar onderzoek

Prof. dr. Hester den Ruijter (UMC Utrecht) houdt zich al jaren bezig met onderzoek naar vrouwen en hart- en vaatziekten. Zij vertelt over haar passie voor dit onderzoek en maakt duidelijk waarom dit nog steeds hard nodig is.

Weinig aandacht voor verschillen

“In het begin was het vooral nieuwsgierigheid. Maar ik schrok toen ik ontdekte dat de meeste onderzoeken naar nieuwe behandelingen of medicijnen niet keken naar verschillen tussen mannen en vrouwen. Dat is vreemd, want ondanks de vele overeenkomsten zijn er biologische verschillen. In het lab ontdekte ik bijvoorbeeld dat slagaderverkalking er vaak anders uitziet bij mannen dan bij vrouwen.”

Zelf ervaren bij mijn oma

“Mijn oma is overleden aan hartfalen, aan een vorm waarbij de hartspier te stijf is. Ik heb van dichtbij gezien hoe slecht de kwaliteit van leven is bij deze ziekte. Niet voor niets ben ik juist naar deze vorm van hartfalen onderzoek gaan doen. Mijn oma was een kleine vrouw, maar ze kreeg dezelfde dosis medicijnen als een grote volwassen man. Met ernstige bijwerkingen als gevolg.”

Vrouwen vaker bijwerkingen

“Onze onderzoeksresultaten hebben laten zien dat ongeveer 10% van de studies de bijwerkingen bij vrouwen of mannen apart bekijkt. Dat is veel te weinig natuurlijk. We hebben ook in een grote studie laten zien dat vrouwen vaker bijwerkingen hebben van medicijnen dan mannen.”

Vrouwen reageren anders op stress

“Ik denk dat vrouwen anders reageren op psychische en lichamelijke stress. We zien dat bij aandoeningen die vaker voorkomen bij vrouwen, zoals het gebroken hartsyndroom en een spontane scheur in een kransslagader. Die aandoeningen lijken een relatie met psychische stress te hebben.”
“Vrouwen die een zwangerschapsvergiftiging hebben gehad krijgen eerder kalk in hun bloedvaten dan andere vrouwen. We denken dat zwangerschapsvergiftiging een stressreactie oproept in het lichaam. Die zorgt er mogelijk voor dat die vrouwen sneller last krijgen van slagaderverkalking. Dit gaan we ook onderzoeken.”

Klachten minder goed opgemerkt

“De huidige zorg  richt zich vooral op problemen in de grote kransslagaders. Die komen vaker bij mannen voor. Bij vrouwen met pijn op de borst zien artsen vaak geen vernauwde kransslagaders. De vraag blijft dan open wat er aan de hand is. De zorg moet anders ingericht worden om deze vrouwen beter te kunnen helpen. Mogelijk hebben zij problemen in de kleinste bloedvaten van het hart of een vaatspasme. Dit kun je niet zien bij een normale hartkatheterisatie.”

Dagelijks mails van vrouwen

”Het onderwerp leeft enorm. Ik merk het ook zelf. Dagelijks krijg ik mails van vrouwen die mij vragen of ze mee kunnen doen aan wetenschappelijk onderzoek. Ze hopen zo op een betere behandeling van hun klachten.”

Zelf alert zijn op je bloeddruk

“Het is belangrijk dat je als vrouw goed voor jezelf zorgt. En voor je hart: wees alert op bijvoorbeeld je bloeddruk. Als die goed blijft kun je de meeste winst behalen. En het is tegenwoordig zo simpel om dat regelmatig zelf te checken, bijvoorbeeld met een eigen bloeddrukmeter thuis. Vrouwen die zwangerschapsproblemen hebben gehad, zoals een hoge bloeddruk of diabetes adviseer ik om hun waarden in te gaten te houden. Laat je risico op hart- en vaatziekten na je 45^e controleren door je huisarts.”

Er moet iets veranderen

“Ik ben dit onderzoek gaan doen, omdat ik vond dat er iets moest veranderen. Vanuit een soort gevoel voor rechtvaardigheid, denk ik. Het is belangrijk dat we dingen goed en eerlijk uitzoeken, voor zowel mannen als vrouwen. Daarom vind ik het goed dat er nu een groot onderzoek gestart is naar vrouwen en hart- en vaatziekten.”

Ook interessant voor jou

Verschil in risico tussen vrouwen en mannen

Hartklachten bij vrouwen

Onderzoek naar vrouwen en hart- en vaatziekten