• Wetenschappelijk onderzoek Hartstichting
• Onderzoek naar hartfalen
• Hartfalen nabootsen in een hart op een chip

Een hartspier op een chip, dat klinkt als verre toekomst. Maar hartchirurg in opleiding Jesper Hjortnaes van het UMC Utrecht doet hier al onderzoek mee. Hij werkt aan betere behandelingen voor mensen met een ernstige vorm van hartfalen.

Bij hartfalen pompt het hart per hartslag minder bloed rond dan bij een gezond hart. In het begin heb je meestal niet veel klachten. Maar als de pompfunctie van het hart ernstig verminderd is, word je erg moe. Je wordt snel kortademig, bijvoorbeeld bij traplopen, fietsen, of zelfs gewoon lopen.

Nieuwe behandeling voor ernstige vorm hartfalen

"Mijn onderzoek richt zich vooral op mensen met een ernstige vorm van hartfalen. We kunnen deze mensen nu niet genezen, waardoor in het eindstadium een steunhart of een harttransplantatie nodig is. Dit zijn zeer ingrijpende operaties, die niet voor iedereen geschikt zijn, en de nodige risico’s met zich mee brengen." 

Elke patiënt is anders

"Ons uiteindelijke doel is om alle patiënten met hartfalen beter te kunnen behandelen. Er zijn verschillende stadia en vormen van hartfalen. Die verdienen elk een eigen behandeling." 

"Nu is het helaas zo dat 64% van de mannen en 65% van de vrouwen overlijdt binnen 5 jaar na de eerste ziekenhuisopname voor hartfalen. Deze slechte prognose geldt dus alleen als ziekenhuisopname nodig is: het gaat dan om de ernstigste vorm van hartfalen."
 
"Die prognoses zijn bovendien gemiddelden. Het verloop van de ziekte is onvoorspelbaar, en varieert van persoon tot persoon. Het hangt ook van bijvoorbeeld je leeftijd. En of je nog andere aandoeningen hebt. Ga met vragen over je prognose dus altijd naar je eigen arts.

Te veel bindweefsel

Hartfalen kan ontstaan als het hart te stijf is door te veel bindweefselcellen. Deze cellen proberen beschadigingen aan het hart eerst te verhelpen. Na verloop van tijd lukt dit niet meer en maakt het hart te veel bindweefselcellen aan. Die verdringen de hartspiercellen. Het bindweefsel wordt littekenweefsel, en het hart raakt steeds stijver en kan dus minder goed bloed rondpompen.

Hartspier nabootsen op chip

"Welke prikkels stimuleren dat er te veel bindweefselcellen groeien in het hart? We gaan dit nabootsen in een hartspier op een chip van slechts één vierkante centimeter. Deze microchip bevat een speciale gel met hartspier- en bindweefselcellen. De hartspiercellen zijn afkomstig van patiënten met verschillende vormen van hartfalen."

“Door verschillende stofjes toe te dienen, kunnen we zien welke prikkels ervoor zorgen dat het hart bindweefselcellen aanmaakt. Zo kunnen we veel informatie verkrijgen over de impact van onze behandelingen op het weefsel van een patiënt. We kunnen dan per patiënt nauwkeurige inschatten welke behandeling het beste is. De behandeling wordt zo veel persoonlijker en hopelijk ook effectiever."