Dementie en hart- en vaatziekten samen aanpakken

2 juli 2019

Hart- en vaatziekten komen steeds vaker voor, net als dementie. De behandelingen zijn nu vaak gescheiden. Mensen met hartklachten komen terecht bij een cardioloog, en mensen met dementie bij een neuroloog. Dat moet anders, vindt een groep wetenschappers. Deze week presenteren zij hun nieuwe onderzoeksresultaten over dit onderwerp.

Mat Daemen van het Amsterdam UMC is een van de leiders van het grote onderzoek op dit thema, gefinancierd door de Hartstichting. Hierbij werken deskundigen op het gebied van het hart, de bloedvaten en dementie samen.

Daemen: "Er is opvallend weinig onderzoek gedaan naar het verband tussen hartziekten, vaatziekten en het geheugen. We denken dat het voor heel veel patiënten met hartklachten of geheugenklachten goed is als hierover veel meer bekend wordt."

Geheugenproblemen onderzoeken

Deze week presenteren 2 jonge onderzoekers uit het team van Daemen hun resultaten. Ze hebben onder meer onderzocht hoe vaak mensen met hart- of vaatziekten geheugenproblemen hebben.

Onderzoeksresultaat

1 op de 4 mensen met een verminderde pompkracht van het hart of een vernauwing in hun halsslagader heeft moeite met hersentaken, zoals geheugentesten.

Op tijd ontdekken

Daemen: "Deze resultaten laten zien dat veel patiënten geheugenproblemen hebben. Aandacht hiervoor is nodig, zeker als je bedenkt dat er steeds meer mensen komen met hartfalen. Je wilt op tijd weten welke mensen met hartproblemen een hoog risico lopen op geheugenklachten. Hart- en geheugenspecialisten kunnen dan samen kijken wat de beste behandeling is voor hart én hersenen."

Marina Senten, afdelingshoofd bij de Hartstichting:

‘Hart- en vaatzieken komen steeds vaker voor, en dementie ook. Vaak ook nog tegelijkertijd. Het is ongelooflijk belangrijk dat we beter weten hoe deze ziekten samenhangen.

Resultaten snel in praktijk brengen

"We begrijpen nog lang niet alles hierover, moeten nog heel veel uitzoeken," vertelt Daemen. "Maar de samenwerking tussen de hart- en geheugenspecialisten is nu goed opgezet, en hier gaan we mee door. We willen bovendien dat patiënten zo snel mogelijk profiteren van de nieuwe kennis. We gaan daarom speciale hart-brein poli’s inrichten. Naar verwachting is de eerste eind 2019 klaar."

Wat onderzoekt het team?

Daemen: "Tot nu toe werd het hart niet goed onderzocht bij geheugenproblemen. En het geheugen niet bij hartpatiënten. Wij doen dit voor het eerst wel. We hebben een standaardmethode ontwikkeld om verschillende groepen patiënten op eenzelfde manier te onderzoeken."

Het team onderzoekt welke invloed een verminderde doorbloeding van de hersenen heeft op je geheugen. "Onze hersenen hebben bloed nodig om hun werk te doen", licht Daemen toe. "Het hart pompt daarom dag en nacht bloed door de bloedvaten in je hals, naar een groot netwerk van bloedvaten in de hersenen. Door vernauwingen in bloedvaten, of een hart dat minder krachtig pompt, gaat er minder bloed naar de hersenen. We willen weten welke gevolgen dat heeft voor het geheugen."

Promotie

Annebet Leeuwis promoveert op 2 juli aan het Amsterdam UMC
Eline Oudeman promoveert op 4 juli aan de Universiteit Utrecht

Meer over het onderzoek

Naam: The Heart Brain Connection
Onderzoeksleiders: Prof. dr. Daemen (AMC Amsterdam) en prof. dr. G.J. Biessels (UMC Utrecht).
Investering Hartstichting: 5 miljoen euro voor het eerste deel van dit project, dat loopt van 2013 – 2019. In het najaar van 2019 volgt een vervolgsubsidie.